حکمت حروف مقطعه قرآن چیست؟

 

۲۹ سوره از قرآن حروف با حروف مقطعه شروع می شود که در ۲۴ سوره بعد از حروف مقطعه سخن از معجزه بودن قرآن است.

در اینجا مطلبی در مورد حروف مقطعه قرآن کریم از تفسیر نور انتخاب شده است که البته در آن نیز چند قول را ذکر کرده و کسی از حکمت و معنی حروف مقطعه و دیگر آیات قرآن به طور کامل آگاه نیست.

 

ادامه مطلب.......

 

درباره‌ى حروف مقطّعه، اقوال مختلفى بيان شده است، از جمله:
1. قرآن، معجزه‌ى الهى از همين حروف الفبا تأليف يافته كه در اختيار همه است، اگر مى‌توانيد شما نيز از اين حروف، كلام معجزه‌آميز بياوريد.
2. اين حروف، نام همان سوره‌اى است كه در ابتدايش آمده است.
3. اين حروف، اشاره به اسم اعظم الهى دارد.(۱)
4. اين حروف، نوعى سوگند و قسم خداوند است.(۲)
5. اين حروف، از اسرار بين خداوند و پيامبر است.(۳) ومطابق بعضى روايات رموزى است كه كسى جز خداوند نمى‌داند.(۴)
امّا شايد بهترين نظر همان وجه اوّل باشد. زيرا در ميان يكصد و چهارده سوره قرآن، كه 29 سوره آن با حروف مقطّعه شروع مى‌شود، در بيست و چهار مورد بعد از اين حروف، سخن از قرآن و معجزه بودن آن است. چنانكه در اين سوره به دنبال «الم»، «ذلك الكتاب» آمده و به عظمت قرآن اشاره شده است.
در آغاز سوره شورى نيز حروف مقطّعه‌ى «حم عسق» آمده است كه بعد از آن مى‌فرمايد: «كذلك يُوحى اليك والى الّذين مِن قبلك اللّه العزيزُ الحكيم» خداوندِ عزيز و حكيم، اين چنين بر تو و پيامبران پيش از تو وحى مى‌كند. يعنى وحى خداوند نيز با استفاده از همين حروف است. حروفى كه در دسترس همه افراد بشرى است. البتّه خداوند با اين حروف، كتابى نازل كرده كه معجزه است. آيا انسان نيز مى‌تواند چنين كتابى فراهم كند؟!
آرى، خداوند از حروف الفبا، كتاب معجزه نازل مى‌كند، همچنان كه از دل خاك صدها نوع ميوه و گل و گياه مى‌آفريند و انسان مى‌سازد. ولى نهايتِ هنر مردم اين است كه از خاك و گل، خشت و آجر بسازند!

 

۱ ـ تفسير نورالثقلين
۲ ـ بحارالانوار، ج‌88، ص‌7
۳ ـ  بحارالانوار، ج 89، ص 384
۴ ـ  تفسير مجمع‌البيان

 

منبع: تفسیر نور، تفسیر آیه اول سوره بقره